Σκοπός ιστολογίου

To AntConc είναι ένα ελεύθερο εργαλείο λογισμικού με πολλές λειτουργίες συμφραστικών πινάκων και λογοτεχνικής ανάλυσης. Μπορεί να εκτελεστεί σε κάθε υπολογιστή με λειτουργικό σύστημα Windows, Mac OS X, και Linux. Είναι εύκολα μεταφέρσιμο καθώς δε χρειάζεται εγκατάσταση και αποτελείται από ένα εκτελέσιμο αρχείο μικρού μεγέθους. Μπορείτε να το κατεβάσετε από τον ιστότοπο του δημιουργού.

Το λογισμικό αναπτύχθηκε από τον καθηγητή Laurence Anthony του Πολυτεχνικού Τμήματος του Πανεπιστήμιου Waseda της Ιαπωνίας. Έχουμε την άδεια να το διανέμουμε δωρεάν με την προϋπόθεση να συνοδεύεται πάντα από το αρχείο οδηγιών Readme και την παράκληση να ενημερώνουμε για τις χρήσεις του, κάτι που βοηθάει τον δημιουργό για περαιτέρω χρηματοδότηση και ανάπτυξη άλλων χρήσιμων λογισμικών.

Επιλέξαμε το συγκεκριμένο εργαλείο γιατί προσφέρει μια πληθώρα λειτουργιών πάνω στο ζητούμενό μας, χωρίς επιπλέον απαιτήσεις. Είναι ελαφρύ, εύχρηστο και το κυριότερο δωρεάν. Το μόνο μειονέκτημα είναι η διεπαφή στην αγγλική γλώσσα που πιστεύουμε είναι μικρής σημασίας καθώς οι περισσότεροι μαθητές κι εκπαιδευτικοί είναι εξοικιωμένοι με αυτήν. Εδώ θα βρείτε έναν οδηγό εκμάθησης και γνωριμίας με το λογισμικό που θα βοηθήσει τον καθένα να ξεπεράσει και αυτό το μικρό εμπόδιο.

Ελπίζουμε το λογισμικό να σας φανεί χρήσιμο και σας προσκαλούμε να μας στείλετε τις εμπειρίες και εργασίες σας πάνω σε αυτό ώστε να τις αναρτήσουμε εδώ και να τις μοιραστούμε με κάθε εκπαιδευτικό, φιλόλογο ή άτομο που ενδιαφέρεται για την κειμενική ανάλυση.

Ο προφορικός λόγος στα Ελληνικά

Μια χρήση του AntConc στην ελληνική βιβλιογραφία συναντάμε στο βιβλίο "Ο προφορικός λόγος στα Ελληνικά" του Διονύση Γούτσου. Το βιβλίο βρίσκεται αναρτημένο δωρεάν στην τοποθεσία Google Books. To βιβλίο μελετάει τις χρήσεις λέξεων κι εκφράσεων στον προφορικό λόγο σε σχέση με το γραπτό κείμενο. Το λογισμικό χρησιμοποιήθηκε σε αρκετά σημεία της μεθοδολογίας της έρευνας, όπως μπορούμε να δούμε με αναζήτηση στο εσωτερικό του. Ακολουθεί ένα απόσπασμα :

"Η ανάλυση βασίστηκε σε αυθεντικά δεδομένα αυθόρμητης καθημερινής συνομιλίας μεταξύ φυσικών ομιλητών. Επιλέχθηκαν από το ΣΕΚ 73 απομαγνητοφωνημένα αρχεία, το μέγεθος των οποίων ξεπερνά τις 250.000 λέξεις. Η επεξεργασία τους πραγματοποιήθηκε μέσω του λογισμικού Antconc (Anthony 2011) το οποίο παρέχει τη δυνατότητα αυτόματης εξαγωγής λεξικών συμπλεγμάτων (βλ. ενότητα 3) εμφανίζοντας παράλληλα στατιστικές μετρήσεις.
Σε πρώτο στάδιο αναζητήθηκε η εμφάνιση του δεν ως μεμονωμένης λέξης. Λόγω της μεγάλης συχνότητας εμφάνισης των τύπων κρίθηκε σκόπιμο να ταξινομηθούν τα δεδομένα σε ομοιογενείς ομάδες με κριτήριο κατηγοριοποίησης τις επαναλαμβανόμενες συνεμφανίσεις του αρνητικού μορίου με άλλα λεξικά στοιχεία σε ένα περιορισμένο κειμενικό περιβάλλον 2 έως 7 λέξεων. Από το πλήθος των εξαγομένων απομονώθηκαν και εξετάστηκαν οι 20 πρώτες εμφανίσεις ως ελάχιστες ενότητες γλωσσικής έκφρασης.
Η ανάλυση των δεδομένων κινήθηκε σε δύο άξονες: ο πρώτος αφορά την παρουσία του δεν περιοριστικά, δηλαδή εντός των επαναλαμβανόμενων λεξικών συνδυασμών, και ο δεύτερος την εμφάνιση συμπλεγμάτων που το περιέχουν στην ευρύτερη προτασιακή δομή. Σε αυτή τη σταδιακή διαδικασία η προσέγγισή μας έχει χαρακτήρα στατιστικό, περιγραφικό και ερμηνευτικό. Η παρατήρηση της γλωσσικής προτίμησης στις αποφατικές εκφορές των ομιλητών θα προσανατολιστεί στις λεξιλογικές και συντακτικές επιλογές του, καθώς και στις επικοινωνιακές του λειτουργίες."